V-League là giải bóng đá hàng đầu tại Việt Nam, đánh dấu sự cạnh tranh giữa các câu lạc bộ hàng đầu trong nước. Được thành lập năm 1980, V-League đã trở thành biểu tượng thể thao quốc gia, thu hút sự quan tâm đông đảo từ người hâm mộ bóng đá. Giải đấu này đã chứng kiến sự phát triển của nhiều tài năng bóng đá hàng đầu, và các trận đấu chất lượng cao thường thu hút hàng ngàn người hâm mộ Việt Nam.

Ý nghĩa của V – League? Tại sao lại gọi là giải bóng đá Vô Địch Quốc Gia Việt Nam?

“League” trong tiếng Anh có nhiều ý nghĩa khác nhau trong các lĩnh vực. Tuy nhiên, khi nói về bóng đá, “League” đề cập đến tổng hợp của các đội bóng hoặc câu lạc bộ tham gia các cuộc thi để xác định người chiến thắng và đoạt chức vô địch. Nó là cơ cấu giải đấu trong thế giới bóng đá.

Trên khắp thế giới, có nhiều giải đấu mang tên có chứa “League,” chẳng hạn như Premier League, Saudi Pro League, J League, Thai League hoặc K League. Từ khoá đầu tiên thường đại diện cho từ viết tắt của quốc gia đó. Vì vậy, V-League tức là giải đấu bóng đá Việt Nam, còn được gọi là giải bóng đá Vô Địch Quốc Gia Việt Nam.

Lịch sử ra đời của giải bóng đá Vô Địch Quốc Gia Việt Nam V-League

V-League, hoặc còn gọi là Giải bóng đá Vô địch Quốc gia Việt Nam, là giải đấu bóng đá chuyên nghiệp hàng đầu tại Việt Nam. Giải đấu này được tổ chức và điều hành bởi Công ty Cổ phần Bóng đá Chuyên nghiệp Việt Nam (VPF). V-League bao gồm 14 câu lạc bộ, thi đấu theo thể thức vòng tròn trên sân nhà và sân khách.

>> Xem thêm: Thể thao châu Á – Trung Quốc nổ cú sút tạt ngang nội địa

*Giải đấu V-League được phát sóng trên truyền hình*

Mùa giải kết thúc, đội đứng đầu bảng sẽ có cơ hội tham dự AFC Champions League mùa sau, trong khi đội xếp thứ hai và thứ ba sẽ tham gia vào trận play-off AFC Champions League.

Giải đấu này bắt đầu vào năm 1980 dưới tên “Giải bóng đá A1 toàn quốc,” với đội Tổng cục Đường sắt là nhà vô địch đầu tiên. Cho đến năm 2023, V-League đã trải qua 40 mùa giải, bất chấp một số thay đổi trong tên gọi và thể thức thi đấu. Hai câu lạc bộ nổi bật nhất trong lịch sử giải là Viettel và Hà Nội, với tổng cộng 6 lần vô địch Quốc gia.

Từ mùa bóng 2000/2001, giải đấu chuyển sang chế độ chuyên nghiệp, cho phép đội bóng sử dụng cầu thủ nước ngoài. Vào năm 2012, việc tổ chức giải đấu được giao cho Công ty Cổ phần Bóng đá Chuyên nghiệp Việt Nam (VPF), đánh dấu sự chuyển giao từ Liên đoàn bóng đá Việt Nam (VFF) sang VPF.

Quá trình phát triển thể thức thi đấu của giải bóng V-League

Thể thức thi đấu của V-League đã trải qua nhiều thay đổi qua các mùa giải. Ban đầu, từ mùa giải 1980 đến 1995, các đội bóng được chia thành các bảng đấu dựa trên khu vực địa lý, thi đấu vòng tròn hai lượt để tính điểm. Đội đứng đầu trong mỗi bảng tiến vào vòng chung kết để cạnh tranh chức vô địch, trong khi đội cuối bảng thi đấu vòng chung kết ngược để xác định đội xuống hạng.

Năm 1996, giải đấu chuyển sang thi đấu vòng tròn hai lượt giữa các đội bóng, sau đó 6 đội đứng đầu bảng đấu vòng tròn một lượt để xác định đội vô địch. Sáu đội cuối bảng cũng thi đấu vòng tròn một lượt để chọn 2 đội xuống hạng.

*Đội tuyển Cao Su Đồng Tháp từng thống trị V-League 1 thời*

Từ năm 1997 đến 2019, thể thức thông thường là thi đấu vòng tròn hai lượt tính điểm, với đội có nhiều điểm nhất đoạt chức vô địch và đội cuối bảng (1 hoặc 2 đội tùy từng năm) xuống hạng. Thể thức này đã được áp dụng lại vào mùa giải 2022.

Năm 2020, sau vòng tròn 1 lượt, 8 đội đầu bảng thi đấu thêm vòng tròn 1 lượt để xác định nhà vô địch, trong khi 6 đội còn lại thi đấu vòng tròn 1 lượt để xác định đội xuống hạng. Thể thức này đã được tái áp dụng cho mùa giải 2023, mùa giải cuối cùng tổ chức trong vòng 1 năm dương lịch.

Mùa giải 2021 bị hủy do đại dịch COVID-19, nhưng nếu được tổ chức, thể thức sẽ tương tự như mùa giải 2020, nhưng có một số sự thay đổi trong cách phân chia 6 đội cạnh tranh chức vô địch và 8 đội tránh xuống hạng.

Từ mùa giải 2023/2024 trở đi, các đội bóng sẽ thi đấu vòng tròn hai lượt trong suốt 2 năm, từ mùa thu của năm trước đến mùa hè của năm sau.

Các thức tính điểm và xếp hạng của giải đấu V-League qua từng giai đoạn

Cách tính điểm và xếp hạng của V-League đã trải qua nhiều thay đổi qua các mùa giải. Trước mùa giải 1996, hệ thống tính điểm sử dụng công thức 2-1-0 (tương ứng với mỗi chiến thắng-hòa-thua). Tuy nhiên, đã có một số quy định đặc biệt:

Mùa giải 1985 và 1986: Trong vòng 1, trận hòa thứ tư của mỗi đội bóng không được tính điểm; trong vòng 2, nếu hai đội hoà nhau sau 90 phút thi đấu, họ sẽ thực hiện loạt sút luân lưu 11m để xác định đội thắng.
Mùa giải 1987: Trong vòng 1, trận hòa thứ năm của mỗi đội bóng không được tính điểm; trong vòng 2, nếu hai đội hoà nhau sau 90 phút thi đấu chính thức, họ sẽ thực hiện loạt sút luân lưu 11m để xác định đội thắng.
Mùa giải 1993/1994 và 1995: Nếu hai đội bóng hoà nhau sau 90 phút, họ sẽ thực hiện loạt sút luân lưu 11m để xác định đội chiến thắng.
Từ mùa giải 1997 trở đi, hệ thống tính điểm của V-League sử dụng công thức 3-1-0 (tương ứng với mỗi chiến thắng-hòa-thua).

Xếp hạng chung cuộc của giải đấu V-League được xác định theo thứ tự sau:

Điểm số của các đội, từ cao đến thấp.
Trong trường hợp có 2 hoặc nhiều đội bóng bằng điểm nhau, xếp hạng sẽ được quyết định dựa trên các tiêu chí sau đây, theo thứ tự ưu tiên:
- Kết quả đối đầu trực tiếp giữa các đội.
- Hiệu số bàn thắng thua và tổng số bàn thắng.
Trong một số mùa giải V-League trước đây, tiêu chí hiệu số bàn thắng thua cũng như tổng số bàn thắng được ưu tiên hơn so với kết quả đối đầu.

Quy định số lượng cầu thủ ngoại quốc và nhập tịch của giải đấu V-League

Quy định về số lượng cầu thủ ngoại và nhập tịch trong giải đấu V-League có những điểm quan trọng. Bắt đầu từ mùa giải 2000/2001, các đội bóng được phép sử dụng cầu thủ ngoại. Hiện tại, mỗi câu lạc bộ có thể đăng ký tối đa 3 cầu thủ ngoại và 1 cầu thủ nhập tịch. Cầu thủ gốc Việt Nam được xem xét như cầu thủ nội binh.

>> Xem thêm: Top 10 pha chấn thương bóng đá kinh hoàng nhất trong lịch sử

*Rimario là cầu thủ ngoại quốc tại Ha Noi FC – vua phá lưới V-League 2020*

Ngoài ra, các đội tham gia giải đấu cấp châu lục được phép có thêm 1 cầu thủ ngoại quốc tịch châu Á trong đội hình. Tuy nhiên, nếu một câu lạc bộ bị loại ở giai đoạn 1 của giải châu lục, thì số lượng cầu thủ ngoại và nhập tịch trong giai đoạn 2 sẽ tuân theo quy định giống như các đội bóng không tham gia giải châu lục.

Kể từ mùa giải V-League 2023, các đội được phép đăng ký thêm một cầu thủ Việt kiều chưa có quốc tịch Việt Nam, nhưng suất thi đấu của cầu thủ này không ảnh hưởng đến số lượng ngoại binh của các câu lạc bộ.

Kết luận

V-League, giải đấu bóng đá Vô Địch Quốc Gia Việt Nam, đã đi qua nhiều giai đoạn phát triển và thay đổi thể thức thi đấu từ khi thành lập vào năm 1980. Với sự cạnh tranh và đỉnh cao của bóng đá cấp CLB, V-League đã trở thành một biểu tượng trong lĩnh vực thể thao tại Việt Nam.

V-League không chỉ là cuộc cạnh tranh giữa các câu lạc bộ, mà còn là một phần của cuộc hành trình phát triển bóng đá Việt Nam, từ việc đào tạo tài năng trẻ đến việc thu hút sự quan tâm và đam mê của hàng triệu người hâm mộ. Cùng với những câu chuyện hấp dẫn và những trận đấu đỉnh cao, V-League là một phần quan trọng trong cảnh bóng đá Việt Nam và sẽ tiếp tục thúc đẩy sự phát triển của môn thể thao này tại nước nhà.