Luật phạt việt vị trong bóng đá luôn là tâm điểm chính của rất nhiều cuộc tranh cãi nảy lửa vì nó quyết định đến chính kết quả của trận đấu. Mặc dù đây chính là một nguyên tắc vô cùng cơ bản trong môn thể thao vua. Tuy nhiên trong quá khứ đã có rất nhiều sai lầm đến từ các vị trọng tài biên khiến cho kết quả trận đấu bị ảnh hưởng khá nhiều.
Luật việt vị là gì?
Bóng đá là môn thể thao phổ biến nhất trên thế giới với rất nhiều bộ luật xoay quanh nó. Những quy định này nhằm giúp xây dựng môn thể thao vua ngày càng lớn mạnh đảm bảo sự công bằng với tinh thần fair play nhất. Một trong số đó có thể kể tới như luật việt vị được áp dụng trong bóng đá.
Theo luật phạt việt vị trong bóng đá, việt vị có nghĩa là cầu thủ đã vượt qua vị trí cho phép của mình. Có rất nhiều người thậm chí thường nhầm việt vị là liệt vị, tuy nhiên điều này là hoàn toàn sai.
Luật việt vị là một điều luật mang tới sự công bằng trong bóng đá nhưng cũng chính nó mang tới rất nhiều tranh cãi nảy lửa.
Lỗi việt vị quyết định rất lớn đến kết quả của trận đấu, thậm chí có thể thay đổi tình thế, chính vì vậy nó rất quan trọng. Hiện nay, luật phạt việt vị trong bóng đá vẫn được cải biến rất nhiều và sẽ được thay đổi dần dần trong tương lai.
>> Xem thêm: Luật phạt việt trong bóng đá – những điều anh em nên biết
Các điều kiện việt vị – Khi nào không việt vị?
Theo như nhiều nguồn tin uy tín thì luật việt vị trong bóng đá là những quy tắc trong bóng đá được thực hiện bởi các trường công lập của nước Anh vào thế kỷ 19.
Đến nay, luật phạt việt vị trong bóng đá đã được sửa đổi rất nhiều lần bởi FIFA để đưa ra bộ luật chỉn chu nhất cho bóng đá chuyên nghiệp.
Để có thể xác định được lỗi này, luật phạt việt vị trong bóng đá quy định như sau:
Có phạm lỗi việt vị
Theo luật phạt việt vị trong bóng đá của FIFA 1, cầu thủ bị coi là rơi vào trường hợp việt vị nếu ở trong 4 điều kiện đây:
- Điều kiện 1: Cầu thủ đó đứng ở nửa phần sân của đối phương và mắc lỗi việt vị.
- Điều kiện 2: Giữa cầu thủ phạm lỗi việt vị và đường biên ngang cuối sân đối phương chỉ có duy nhất 1 cầu thủ. Thủ môn của đội đối phương trong trường hợp này cũng sẽ được tính là 1 cầu thủ.
- Điều kiện 3: Cầu thủ việt vị đứng gần khung thành đối phương hơn trái bóng theo hướng tấn công.
- Điều kiện 4: Cầu thủ việt vị ở trong tư thế việt vị và tham gia đường bóng đó hoặc cản trở cầu thủ đội đối phương tham gia tình huống đó.
Do vậy, khi đáp ứng đầy đủ những điều trên thì cầu thủ này sẽ được xem là việt vị. Nhưng điều này cũng chỉ được tính đến tại thời điểm đồng đội của họ chạm bóng hoặc chuyền bóng rời khỏi chân.
Không phạm lỗi việt vị
Nếu như cầu thủ đứng ở vị trí việt vị, nhưng anh ta không tham gia vào đường bóng đó thì sẽ được tính là không việt vị. Ngoài ra, nếu như cầu thủ đứng trong vị trí việt việt vị nếu thuộc 3 trường hợp sau cũng sẽ không bị phạt:
- Trường hợp cầu thủ nhận bóng từ phạt góc.
- Trường hợp cầu thủ nhận bóng từ ném biên.
- Trường hợp cầu thủ nhận bóng từ quả phạt bóng.
Cách nhận biết việt vị theo luật phạt việt vị trong bóng đá?
Trong luật phạt việt vị trong bóng đá, người ta sẽ phát hiện lỗi việt vị bằng những cách dưới đây:
Trọng tài biên phát hiện
Trọng tài biên là những người đứng ở ngoài sân bóng ( sau đường biên ) để theo dõi trận đấu. Thông thường, trong các trận đấu, trọng tài biên là người thường hay phát hiện ra lỗi việt vị nhất.
Khi xuất hiện việt vị, theo luật phạt việt vị trong bóng đá, trọng tài biên sẽ di chuyển đến đường biên song song với vị trí phạm lỗi và giơ lá cờ ra trước mặt. Khi đó, trọng tài chính sẽ thổi còi để ra lệnh dừng pha bóng.
Trọng tài chính phát hiện
Thường trọng tài chính sẽ khá khó để xác định lỗi việt vị bởi họ thường ở phía sau tình huống này. Hơn nữa, các trọng tài chính thường sẽ chú ý đường đi của bóng, chứ không quan sát cầu thủ có bước vào khung thành trước các cầu thủ đội khác hay không.
Tuy nhiên, trong 1 số trường hợp, trọng tài chính vẫn có thể kịp thời xác định được tình huống việt vị.
VAR – Cuộc chiến không hồi kết
VAR có lẽ là công nghệ không còn quá xa lạ gì đối với nhiều anh em đam mê bộ môn bóng đá. Công nghệ này hiện nay được áp dụng tại hầu hết các giải đấu nhằm mục đích công bằng trong thể thao. Kể từ khi nó ra đời, việt vị được xác định chuẩn tới từng milimet.
Công nghệ VAR sẽ được sử dụng trong trường hợp khi bàn thắng được ghi nhưng trọng tài chính chưa thể xác định được có phải lỗi việt vị hay không.
Khi đó, tổ trọng tài phụ trách công nghệ VAR sẽ quan sát và trao đổi với trọng tài chính thông qua bộ đàm. Trên sân, trọng tài chính sẽ thổi còi tạm dừng trận đấu và đưa 2 tay ký hiệu hình chữ nhật để check VAR.
Sau đó, trọng tài chính sẽ di chuyển về khu vực có màn hình VAR để xem lại pha bóng vừa rồi. Pha bóng trên màn hình sẽ được quay chậm, nếu có lỗi việt vị, màn hình sẽ hiển thị Không bàn thắng (hay No goal trong tiếng Anh) và ngược lại.
Tuy nhiên chính công nghệ này đã cướp đi rất nhiều những siêu phẩm tuyệt đẹp chỉ vì những mũi giày hoặc cái đầu nhô lên cách vài milimet.
Chính vì vậy, công nghệ thuộc luật phạt việt vị trong bóng đá này luôn nhận được rất nhiều ý kiến trái chiều rằng có nên tiếp tục sử dụng chúng?
Những điều sẽ xảy ra khi trọng tài biên căng cờ việt vị
Trước đây, theo luật phạt việt vị trong bóng đá cũ thì trọng tài biên sẽ được phất cờ ngay khi phát hiện cầu thủ phạm lỗi.
Tuy nhiên đã từng có rất nhiều sai lầm xảy ra trong quá khứ và nó đã ảnh hưởng tới trận đấu rất nhiều. Có những đội bóng chỉ vì những quyết định sai lầm của trọng tài mà kết quả đã hoàn toàn trái ngược.
Chính vì vậy, theo như luật phạt việt vị trong bóng đá mới hiện nay, khi hết tính huống bóng trọng tài biên mới được phép căng cờ báo lỗi việt vị. Thêm vào đó là sự giúp đỡ rất nhiều đến từ công nghệ VAR khiến tất cả những quyết định của trọng tài chính sẽ trở nên công bằng hơn.
Dù như vậy, hiện nay vẫn có rất nhiều tranh cãi khá nảy lửa khi check VAR.
Theo luật phạt việt vị trong bóng đá, trọng tài biên xác định có lỗi việt vị, có thể xảy ra các trường hợp sau đây:
Không có hình phạt nào cho cầu thủ phạm lỗi việt vị
Khi một cầu thủ bị trọng tài biên báo căng cờ lỗi việt vị thì hình phạt duy nhất đó chỉ là bóng sẽ được trả lại cho đối thủ. Sau đó, bóng sẽ được lăn lại và bắt đầu dưới dạng một quả phạt ở điểm mà cầu thủ đó phạm lỗi việt vị.
Tuy nhiên, mặc dù nói là lỗi nhưng theo luật phạt việt vị trong bóng đá, cầu thủ hay đội bóng đó sẽ không bị bất cứ hình phạt nào.
Bàn thắng của đội việt vị không được tính
Trong trường hợp cầu thủ việt vị đã ghi bàn vào lưới của đối phương, bàn thắng sẽ không được tính. Chính bởi luật phạt việt vị trong bóng đá nên có rất nhiều trường hợp người hâm mộ phải “ăn mừng hụt” vì cầu thủ ghi bàn nhưng ở trong tư thế việt vị.
Các trường hợp đặc biệt
Mặc dù luật phạt việt vị trong bóng đá quy định bàn thắng việt vị sẽ không được tính, tuy nhiên vẫn sẽ có một số trường hợp đặc biệt. Cụ thể là trường hợp khi một cầu thủ đang đứng trên phần sân nhà và được đồng đội chuyền bóng một cách chủ động ở trong vòng cấm địa.
Khi đó, các cầu thủ ở đội đối phương, dù đang việt vị vẫn có thể tiếp tục tham gia tranh bóng. Khi đó, nếu ghi bàn, theo luật phạt việt vị trong bóng đá, bàn thắng đó vẫn sẽ được tính là hợp lệ.
Khi thay đổi luật, liệu có nhiều bàn thắng hơn xuất hiện?
Từ mùa giải 2023-2024, tại nhiều quốc gia và một số giải trẻ, FIFA đã áp dụng luật phạt việt vị trong bóng đá mới bắt việt vị nhằm thử nghiệm công dụng. Để xuất này đến từ cựu HLV của câu lạc bộ Arsenal là Arsene Wenger, hiện ông đang nắm giữ chiếc ghế giám đốc phát triển bóng đá toàn cầu của FiFa.
Trước đây, nếu như chỉ cần một bộ phận nằm phía dưới cầu thủ phòng ngự cuối cùng của đối phương (trừ thủ môn) thì đã vi phạm lỗi việt vị.
Tuy nhiên đối với luật phạt việt vị trong bóng đá mới, cầu thủ chỉ rơi vào tư thế việt vị nếu như đã vượt qua cả người chứ không phải 1 bộ phận như trước đây.
Các cách phá lỗi việt vị cực hay dân bóng đá nên biết
Phá bẫy việt vị được coi là kỹ năng rất hay mà bất cứ cầu thủ nào cũng cần nắm được. Trường hợp phá bẫy việt vị thành công là cầu thủ tiền đạo đứng cao hơn hậu vệ đối phương tính từ đường biên ngang.
Để áp dụng cách chơi này, cầu thủ tiền đạo sẽ quan sát khi đồng đội chuyền bóng, lựa chọn thời điểm và tăng tốc vượt qua hậu vệ để nhận đường chuyền và ghi bàn. Phá bẫy việt vị sẽ giúp tăng khả năng ghi bàn, tuy nhiên mấu chốt của cách chơi này nằm ở cầu thủ tiền đạo. Cách chơi này đòi hỏi tiền đạo phải thật nhạy bén và có tốc độ tốt.
Có 2 cách phá bẫy việt vị mà vẫn đúng theo quy định của luật phạt việt vị trong bóng đá đó là:
- Cách 1: Cầu thủ tiền đạo đứng trước cầu thủ hậu vệ của đối phương tính từ đường biên ngang.
- Cách 2: Khi nhận ra mình ở tư thế việt vị, cầu thủ tấn công sẽ không nhận bóng nữa. Thay vào đó, anh ta sẽ ra hiệu cho đồng đội giữ bóng và di chuyển xuống dưới để dứt điểm. Ngoài ra, nếu như đồng đội đã chuyền bóng thì tiền đạo đó nên ra hiệu để cầu thủ tuyến sau có thể băng lên dứt điểm.
Lời kết
Trên đây là luật phạt việt vị trong bóng đá chi tiết dành cho những ai quan tâm. Hy vọng với những thông tin mà Soha trực tiếp bóng đá cung cấp, bạn sẽ hiểu thêm về luật phạt việt vị trong bóng đá trong bóng đá và tránh được lỗi này khi chơi bóng nhé!
Open this in UX Builder to add and edit content